Brakiterapi
Radyoaktif kaynakların/radyasyon kaynağının tümörün hemen yakınına getirilmesi ile uygulanan bir tedavi biçimi olup radyoaktivitenin keşfedildiği 19. YY’ın başlarından bu yana çeşitli kanserlerin tedavisinde başarı ile kullanılmaktadır. Günümüzde brakiterapi artık bilgisayarlı tomografi ve Manyetik rezonans gibi kesit anatomisini temel alan görüntüleme yöntemleri ile 3 boyutlu olarak uygulanabilmektedir.
Aplikatör Türleri
Brakiterapide radyoaktif kaynağın çoğu zaman hastanın ışınlanacak bölgesine yaklaştırılması amacı ile “aplikatör” denilen çeşitli yardımcı aletlerden istifade edilir. Bu aplikatörlerin yerleştirilmesi çoğu zaman ağrısız olmakla birlikte kimi zaman anestezi uygulanması gerekebilmektedir.
Brakiterapi temel olarak üç şekilde uygulanmaktadır:
1- İntrakaviter brakiterapi: Hastanın doğal boşluklarının (rahim, rahim ağzı, bronş vb.) içerisine yerleştirilen aplikatörler yardımı ile yapılırvideo.
2- İnterstisyel brakiterapi: Hastanın dokularının içerisine yerleştirilen aplikatörler veya iğnelerin içerisinden gönderilen radyoaktif kaynaklar yardımı ile yapılabileceği gibi radyoaktif kaynakların kalıcı olarak doku içerisine ekilmesi (kalıcı prostat uLDR brakiterapisi) şeklinde de yapılabilir.
3- Kontak brakiterapi: Radyoaktif kaynak/radyasyon kaynağının cilt gibi yüzeysel dokulara ya da yüzeysel intraoperatif radyoterapide (IORT) olduğu gibi operasyon sırasında diğer organların uzaklaştırılması ile uygulanmasıdır.
Brakiterapide uygulanan radyasyonun verilme hızı farklı mıdır?
1- Yüksek doz Hızlı (High dose rate brakiterapi) (HDR)
2- Düşük Doz Hızlı (Low dose rate brakiterapi) (LDR)
3- Çok düşük Doz Hızlı (Ultra low dose rate) (uLDR) brakiterapi
Yüksek doz hızlı cilt brakiterapisi (Leipzig aplikatör ile)
Yüzeyi ve derinliği uygun erken evre cilt skuamöz ve bazal hücreli kanserlerinin tedavisinde kullanılabilir.
Düsük Doz Hızlı Brakiterapi
Low dose rate brachytherapy (LDR)Jinekolojik düşük doz hızlı brakiterapide kullanılan Töre aplikatörü, Prof. Dr. Gökhan Töre tarafından geliştirilmiştir. Yerleştirildikten sonra hasta 2-3 gün boyunca hastanede yatarak tedavisini tamamlar. Ardından radyoaktif kaynak ve aplikatör çıkarılarak hasta eve gönderilir.
Prostat cok düsük doz hızlı brakiterapisi (uLDR)
Prostat içerisine yerleştirilen radyoaktif I-125 çekirdekçikleri aylar süren radyoaktiviteleri ile çok yavaş bir şekilde tüm prostatı ışınlamaktadır.
İnterstisyel kalıcı Prostat brakiterapisi düşük riskli prostat kanserli hastalarda tek tedavi olarak kullanılabilir. Orta ve yüksek riskli hastalarda ise dışarıdan prostat ışınlamaları sonrası ek tedavi olarak kullanılabilir. Bu çekirdekçikler aktivitelerini kaybedince hastadan çıkarılmazlar.